ኢትዮጵያ. የኤርትራ ወታደሮች ኦሮሚያን ወረሩ። ሰላም ሩቅ ነው።

በቄለም ወለጋ አቅራቢያ በሚገኘው በወለጋ ኦሲዳታሌ ወረዳ የኤርትራ ወታደሮች ኦሮሚያን መውረራቸውን የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት (ኦነግ) ቃል አቀባይ አስጠንቅቀዋል። ወረራው ከኤርትራ አምባገነን ኢሳያስ አፈወርቂ እና ከአማራ አመራር ጋር ያለውን ግንኙነት በጠቅላይ አብይ ላይ ለማጠናከር ያለመ ነው።

የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት አለም አቀፍ ቃል አቀባይ ኦዳአ ታርቢ ከጥቂት ሰአታት በፊት በትዊተር ገፁ ላይ ማስጠንቀቂያውን ሰጥቷል። በምዕራብ ወለጋ ወረዳ ቄለም ወለጋ በተባለው አካባቢ፣ በቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል ሜጋ የታላቁ ህዳሴ ግድብ በቆመበት አካባቢ የኤርትራ ወታደሮች ኦሮሚያን መውረራቸውን እየገለጹ ነው።

“የአማራው መንግስት ኦሮሚያን ለማስመለስ የሚጠቀምበት ዋና ሃይል የኤርትራ ወታደሮች ናቸው።የፌደራል ጦር ሰው አልባ አውሮፕላኖችንና ሄሊኮፕተሮችን ተጠቅሟል”ብሏል ትርቢ። የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት በአየር ላይ በተፈፀመው የቦምብ ጥቃት በሰላማዊ ሰዎች ላይ የደረሰውን ከፍተኛ ጉዳት አስምሮበታል, በከተሞች እና በመንደሮች ውስጥ በጣም ህዝብ በሚበዛባቸው ኢላማዎች ላይ ሰው አልባ አውሮፕላኖችን በመጠቀሙ ምክንያት።

እነዚህ የውጭ ወታደሮች በፌደራል መንግስት ጥያቄ ኦሮሚያን ሲወርሩ የመጀመሪያው እንዳልሆነ ኦኤልኤ ያስታውሳል። ለመጀመሪያ ጊዜ ኤርትራዊያን በአለም አቀፍ ዲፕሎማሲያዊ ጫና ምክንያት ጡረታ ከመውጣታቸው በፊት ከጥቂት ወራት በፊት የተዋጉበት ባለፈው ሚያዝያ ነበር።

“በዚያን ጊዜ ውስጥ የኤርትራ ወታደሮች በሰላማዊ ሰዎች ላይ ብዙ ከህግ-ወጥ ግድያ ፈጽመዋል፣ ከሁሉ የከፋው በግንቦት 3፣ 2021 በምእራብ ዋልጋ ሳዮ ኖሌ ወረዳ በ7 ገበሬዎች ላይ የተፈፀመው ጭፍጨፋ ነው” ሲል ኦኤልኤ ይገልጻል።

በጠ/ሚ አብይ አህመድ አሊ የተወሰዱት የሰላም ሂደት እና አገራዊ ውይይት ሁሉ ምልክቶች እና መግለጫዎች አሳሳች እና ከእውነት የራቁ ለመሆኑ በሰላማዊ ዜጎች ላይ የአየር ጥቃት መባባሱ እና የኤርትራ ወታደሮች ወረራ ሌላ ማረጋገጫ ነው።

እነዚህ ወታደራዊ እርምጃዎች ባለፈው ሳምንት በትግራይ ሰላማዊ ዜጎች ላይ ከተፈፀመው ጭፍጨፋ ጋር ተዳምሮ በጁላይ 2020 የኦሮሞ ፌደራሊስት ኮንግረስ ኦፌኮ መሪ የሆኑትን ጃዋር መሀመድን ጨምሮ በርካታ የኦሮሞ መሪዎችን ከእስር መፈታት አክሽፏል።የኢትዮጵያ ፌዴራሊስት ሃይሎች አንድነት ግንባር (የኢትዮጵያ 9 ወታደራዊ የፖለቲካ ፎርሜሽን አገዛዙን የሚዋጋው ጥምረት) እንዲወለድ ከፈቀደው ከህወሓት ጋር ከነበረው የፖለቲካ እና ወታደራዊ ትብብር በኋላ የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት በአማራ ላይ ያደረሰውን ወታደራዊ ሽንፈት ገጥሞታል። ባለፈው ታህሳስ ወር የተካሄደው የመጨረሻው ከፍተኛ ጥቃት ለኤርትራ ጦር ብቻ የተሰጠ ነው።

በጡረታ ወደ ኦሮሚያ የሄደው OLA የክልሉን ግዛቶች ነጻ ማውጣቱን ቀጥሏል። የኤርትራ ወታደሮች በአማራና በትግራይ አዋሳኝ የትግራይ መከላከያ ሰራዊት ላይ ጦርነት ገጥመው ነበር።

የኤርትራ ወታደሮች ከትግራይ ጋር በሚያዋስኑት ድንበር ላይ ሲቆሙ አምባገነኑ ኢሳያስ አፈወርቂ ወታደሮቹን በኦሮሚያ መልሰው መቅጠር እንደማይፈልጉ ምልክት ሰጥተው ነበር።

የኤርትራ አምባገነን በኢትዮጵያ ውስጥ ዘላቂ አለመረጋጋት እና ግጭት ለመፍጠር ሀገሪቱን ለመቆጣጠር እና በአፍሪካ ቀንድ ላይ የበለጠ ተፅእኖን ለመፍጠር ያቀደው ውሳኔ አካል ነው።

የፌደራል ወታደሮች በኦኤልኤ ተገድለዋል።

በጥር ወር ሁለት ኢትዮጵያን በኤርትራ ወረራ እናያለን። የመጀመሪያው በሰሜን ትግራይ ሁለተኛው አሁን በምዕራብ ወለጋ ነው። አፈወርቂ ሃሳቡን እንዲለውጥ ያነሳሳው ምንድን ነው?

የዲፕሎማቲክ ምንጮች እንደሚሉት፣ የኢሳያስ የትግል ለውጥ የመጣው ከቅርብ ጊዜ ወዲህ ከፋሺስቱ የአማራ አመራር ጋር በፈጠረው ጥምረት እና ቀስ በቀስ ከጠቅላይ ሚኒስትር አብይ አህመድ አሊ ጋር በቀጥታ መጋጨት ነው።

በብልጽግና ፓርቲ ውስጥ (በ2019 በስልጣን ላይ ያለው በአብይ ከምንም የተቋቋመው ፓርቲ) ትልቅ ክብደት ያለው ጽንፈኛውን የአማራን ቁጣ አጋሮቹን ሳያስጠነቅቅ የኦሮሞ እና የትግርኛ እስረኞችን ሲፈታ ግጭቱ ተባብሷል።

በአማራ እና በአብይ መሪዎች መካከል የተፈጠረውን ጥልቅ ችግር በቀድሞው የአማራ ክልል ፕሬዝዳንት የነበሩት አቶ አገኝሁ ተሻገር በተናገሩት ሁለት መግለጫዎች በግልፅ ታይቷል።

የመጀመሪያው ምእራብ ትግራይ የአማራ ክልል በመሆኑ የሰላማዊ ድርድር ርዕሰ ጉዳይ ሊሆን ወይም ጠቅላይ ሚኒስትሩ ሊያቀርቡት በሚሞክሩት የብሄራዊ ውይይት አጀንዳ ውስጥ ሊካተት እንደማይችል ያስጠነቅቃል። ተሻገር የአማራ ክልል ታጣቂ ቡድን ትጥቅ መፍታትን አስመልክቶ የሚናፈሰውን ወሬ ውድቅ አደረገው፡ ፋኖ። አቶ ተሻገር ከፋኖ ወታደራዊ አመራሮች ጋር ባደረጉት ውይይት የአማራ ክልል ሃይሎች እና ፋኖ እየተዋጉ መሆናቸውን እና በጋራ እንደሚታገሉ ተናግረዋል። ይህ ሚሊሻ የአማራ ክልል የመከላከያ መዋቅር ቁልፍ አካል መሆን እንዳለበት በመግለጽ ወጣቶች ፋኖን እንዲቀላቀሉ አቶ ተሻገር ጥሪ አቅርበዋል።

እነዚህ ሁለት መግለጫዎች የአብይ የሰላም ሙከራን ለመቃወም ግልጽ ማሳያ ይሆናሉ።

እንደ ዲፕሎማቲክ ምንጮች ገለጻ፣ የኢትዮጵያ ጠቅላይ ሚኒስትር በዐማራው የተከለከሉ የትግራይ ግዛቶች ላይ ለመወያየት እና የፋኖ ሚሊሻዎችን ትጥቅ የማስፈታት ሐሳብ እንዲያቀርቡ ሐሳብ ነበራቸው።

የኦሮሞ ወታደሮች። OLA ከፍተኛ ብቃት ያለው ባለሙያ ሰራዊት እየሆነ ነው።

የኡጋንዳ ወታደራዊ ኤክስፐርት የኤርትራ ጦር የኦሮሚያን ክልል መልሶ ለመያዝ ከኦኤልኤ ጋር ሙሉ በሙሉ ጦርነት እንደማይገባ አስተያየት ሰጥተዋል። ዋናው አላማ ከአማራ ክልል ጋር የሚዋሰኑትን የኦሮሞ አካባቢዎችን በመውረር ከታላቋ አማራ ጋር መቀላቀል ነው። ትግራይን፣ ኦሮሚያን እና ሱዳንን አጎራባች አካባቢዎችን ለመውረር ያሰበው የአማራ አስተዳደር ከመጀመሪያው ሰአት ጀምሮ የሚፈለግ የክልል ማስፋፊያ ፕሮጀክት።

በእርግጥም የኤርትራ ወታደሮች በምዕራብ ወለጋ እየተዋጉ ያሉት የብሔር ብሔረሰቡ የአማራ አመራር ከፍተኛ ፍላጎት ካላቸው ወረዳዎች አንዱ ነው። ይህ ወታደራዊ ተሳትፎ በአፍወርቂ እና በጽንፈኛ የአማራ መሪዎች መካከል ያለውን ትብብር ለማጠናከር ይረዳል። የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት መግለጫ አሳዛኝ እውነታን አጋልጧል።

. የእርስ በርስ ጦርነት ከጀመረበት እ.ኤ.አ ህዳር 2020 ጀምሮ የመገናኛ ብዙሃን እና የአለም አቀፍ ዲፕሎማቶች ትኩረት ወደ ትግራይ ሲያቀና በኦሮሚያ እየሆነ ያለው (የእኩል ስበት ኃይል) ተገቢውን ትኩረት አላገኘም።

ይህ ደግሞ እየተካሄደ ያለው የእርስ በርስ ጦርነት በአማራ እና በህወሓት መካከል ግጭት ነው ወደሚል የተሳሳተ ግንዛቤ ይመራል።

በተቃራኒው የአማራ ህዝብ ከክልላዊ ዲሞክራሲያዊ ሃይሎች እና ከኢትዮጵያ ህዝቦች ጋር ግጭት ውስጥ ገብቷል። ኦሮሞ 40% የሚሆነውን ህዝብ የሚወክል ሲሆን ኦኦኤ ከታሪካዊ ፓርቲዎች ኦነግ እና ኦፌኮ ጋር በግጭቱ ግንባር ቀደም ሚና ይጫወታሉ።

ኦላ እና የኦሮሞ ፓርቲዎች ከአብይ በኋላ በሚመጣው ጥምር መንግስት ውስጥ ግንባር ቀደም ሚና ይጫወታሉ።

የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት (ኦነግ) ባለፉት ሳምንታት ወጣቶችን በመመልመል ላይ ይገኛል። ለ OLA ታዋቂ ድጋፍም በጣም አድጓል።

ይህ በኦሮሚያ የተፈፀመው የጠቅላይ ሚኒስትሩ እና የአማራው የጦር ወንጀል ቀጥተኛ ውጤት ነው።